Człowiekowate (Hominidae) – człekokształtnych (Hominoidea) obejmująca największe wśród naczelnych gatunki wykazujące dużą inteligencję, skłonność do przyjmowania spionizowanej, dwunożnej postawy oraz zdolność do wytwarzania i używania narzędzi. Rodzajem typowym. Najstarszy znany hominid Graecopithecus miocenu, 7,2 mln lat I nie jest to przecież ujma, tylko co najwyżej właśnie zaszczyt dla Ciebie i tobie podobnych, jeśli i bez tej książki "wiedziałyście swoje". Odpowiedz 2018-10-08 23:43:12 "współcześnie właściwie znikła klasa chłopska - a osoby, które kiedyś ją tworzyły, zalały współczesną kulturę. Efektem tego jest to gwałtowne Efektem tego jest to gwałtowne uproszczenie rzeczywistości - doszło do niego, bowiem trzeba było dostosować przekaz do nowych odbiorców. O narodzeniu Jezusa na nowo. ,,Najlepsze jasełka wszech czasów” to bardzo przewrotna i przede wszystkim pełna doskonałego poczucia humoru książka, która pokazuje, że pewne ponadczasowe symbole dobrze jest czasami wziąć pod włos. To, co dorosłym wydaje się oczywiste, z tego względu, że zostało powtórzone setki razy, nie zawsze Uwagi na podstawie książek:Bruno Schulz: Mityzacja rzeczywstości. W: idem, Opowiadania. Wybór esejów i listów. Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 1989;Joseph Campbell: Bohater o tysiącu twarzy. Nomos, Kr – Listen to Mityzacja i mit współcześnie cz 2 z 5 by Nie tylko o literaturze instantly on your tablet, phone or browser - no downloads needed. Time to Beauty by Natt: Wizerunek Famme Fatale inspiruje od wieków. Jest pociągający nie tylko dla mężczyzn, ale i dla kobiet. . W środę 7 grudnia 2016 roku uczniowie klasy IIb pod opieką wychowawczyni p. Katarzyny Kwiecień oraz pedagoga szkolnego p. Anny Kopyckiej-Pater wybrali się z wizytą do Studia Edukacji Artystycznej „Pinezka” w Radomiu. Wzięli udział w przedsięwzięciu pt. „Warsztat świętego Mikołaja”, które utrzymane było w konwencji interaktywnego przedstawienia teatralnego. W pracowni „świętego” czekały na nich konkursy zręcznościowe, zadania sprawnościowe oraz rozmowy z zawodowymi elfami. Było dużo śmiechu i przeżyć artystycznych. Nie zabrakło zabaw, uciech oraz opowiastek samego świętego Mikołaja. Każde dziecko otrzymało słodki upominek i własnoręcznie wykonaną zabawkę świąteczną. Katarzyna Kwiecień Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć Czas oczekiwania na Boże Narodzenie należy do najpiękniejszych w roku. W świąteczny klimat wprowadziły wszystkich przygotowane przez uczniów klas: III b PSP oraz II b, III a i b PG Jasełka, które zostały wystawione dnia 22 grudnia 2016 r. Po raz kolejny mogliśmy przeżyć historię Marii i Józefa szukających jedzenia, picia oraz miejsca do schronienia na noc. Spotykani ludzie odmawiali im szklanki wody, kromki chleba, miejsca w sieni, natomiast najwięcej życzliwości otrzymali na dworcu od bezdomnych. Maryja z Józefem po bezowocnych poszukiwaniach zdecydowali się przenocować w stajni. „Bóg-Człowiek miejsca nie znalazł sobie w pałacach, wśród bogaczy, Lecz przyszedł na świat w lichym żłobie – tu każdy Go zobaczy.” Jasełka miały skłonić do refleksji, czy my potrafimy pomagać ludziom w potrzebie, czy zauważamy w innych Jezusa. Najcenniejszym darem dla nowonarodzonego Dzieciątka są czyste serca, bo w nich rodzi się Bóg. Całość przedstawienia przeplatana była kolędami i pastorałkami w wykonaniu chóru uczniów obu szkół. Publiczność nagrodziła występ gromkimi brawami. Pani Dyrektor podziękowała artystom za występ i złożyła wszystkim świąteczne życzenia. Potem było wspólne dzielenie się opłatkiem i śpiewanie kolęd. Spotkanie przebiegało w miłej i świątecznej atmosferze. Mamy nadzieję, że występ ten sprawił, że poczuliśmy magię zbliżających się Świąt. Uroczystość przygotowali: p. Dorota Kwaśniewska, p. Agnieszka Piątek, p. Magdalena Gołębiowska i p. Przemysław Kowalski. Dorota Kwaśniewska Zapraszamy do galerii 13 grudnia 2016 roku uczniowie klas IVA, IVB, V wzięli udział w zajęciach przeprowadzonych w Akademii Robotyki LEGO w Radomiu. Poprzez zabawę uczyli się i współpracowali. Najpierw wspólnie wykonali z klocków Lego projekt „Miasto”. Następnie podzieleni na dwa zespoły poznawali elementy programowania i robotyki. Wykonali roboty lwa i małpki, które po zaprogramowaniu wstawały, siadały i wydawały dźwięki. Na zakończenie czekała na uczniów miła niespodzianka – słodki poczęstunek. Agnieszka Tomczyk Zapraszamy do galerii Nasze gimnazjum wzięło udział w Gali Wolontariatu zorganizowanej przez Centrum Wolontariatu w Kowali, które odbyło się 5 grudnia bieżącego roku w świetlicy środowiskowej „Szansa”. Tegoroczna Gala Wolontariatu przebiegała pod hasłem ,,Piękno rodzi się w sercu, odbija w oczach i żyje w uczynkach’’. Na uroczystość przybyli wolontariusze wraz z koordynatorami szkolnych klubów wolontariusza, dyrektorzy szkół, lokalna władza, sympatycy wolontariatu. Wolontariuszki z Hiszpanii Tani i Carla opowiedziały nam o swojej pracy wolontarystycznej. Kontynuuj czytanie → Świąteczna Zbiórka Żywności odbyła się w dniach 25-27 listopada 2016r. Nasi wolontariusze zbierali produkty w sklepie w Rudzie Wielkiej „Kresy” oraz w sklepie „Biedronka” w Wierzbicy. Zebraliśmy ponad 70kg żywności. Akcja stanowi uzupełnienie całorocznej, regularnej pomocy, jakiej radomski Bank Żywności udziela organizacjom charytatywnym, a za ich pośrednictwem najbardziej potrzebującym w naszej okolicy. Z pomocy korzystają przede wszystkim niedożywione dzieci, ubogie rodziny, osoby niepełnosprawne, chore, a także ludzie w podeszłym wieku i bezdomni. Drugim celem ŚZŻ jest dotarcie do pokrzywdzonych przez los z przesłaniem nadziei i wspólnoty wpisanym w symbolikę tych szczególnych świąt. Jest też okazją do oddziaływania na świadomość społeczną. Dzięki temu możliwe staje się realizowanie takich celów, jak: uwrażliwienie mieszkańców środowiska lokalnego na problemy ludzi ubogich i głodnych, wprowadzenie zwyczaju dopełniania świąt Bożego Narodzenia dobrymi uczynkami na rzecz najbardziej potrzebujących. Renata Wilk W poniedziałek 12 grudnia w Zespole Szkół w Rudzie Wielkiej odbył się Międzyszkolny Konkurs Polonistyczny pod hasłem: „ Życie i twórczość Henryka Sienkiewicza”. Był on zwieńczeniem licznych przedsięwzięć realizowanych przez szkołę w ramach mijającego Roku Sienkiewiczowskiego. Do rywalizacji przystąpiły reprezentacje trzech szkół z: Polan, Łączan i Rudy Wielkiej. Zadania konkursowe, przygotowane przez p. Agnieszkę Tomczyk i p. Małgorzatę Wrzesień, sprawdzały wiedzę dotyczącą życia i twórczości noblisty, znajomości utworów, „Sachem”, „Janko Muzykant” „W pustyni i w puszczy” oraz filmowej adaptacji powieści. Kontynuuj czytanie → I przybył do nas Mikołaj. Dzieci z klasy pierwszej doczekały się wizyty upragnionego gościa. Przeprosił, że tak długo wszyscy musieli na niego czekać, ale utknął w drodze. Na szczęście dotarł, gdy jeszcze byliśmy w szkole. Mikołaj poproszony do kółeczka zatańczył z dziećmi ich ulubioną piosenkę pt. „W naszej klasie”. Dzieci zaprezentowały Mikołajowi wierszyki i piosenki. Zapewniły Mikołaja, że były grzeczne przez cały rok. Obiecały, że będą pilnie uczyć się i nie będą sprawiać kłopotu swoim rodzicom ani nauczycielom. Po takich deklaracjach Mikołaj przystąpił do swojego zadania – obdarzył dzieci miłymi upominkami, przyjmowanymi z wypiekami na twarzach i z nieskrywaną radością. Następnie pożegnał się, mówiąc, że czekają na niego jeszcze w wielu miejscach, wiec musi się spieszyć, żeby wszędzie zdążyć i obdarować prezentami wszystkie dzieci. A więc do następnego roku, drogi Mikołaju!!! Dorota Koselska Zapraszamy do galerii W listopadzie uczniowie naszej szkoły zostali zaproszeni do wojewódzkiego konkursu plastyczno – ekologicznego „Energia ze słońca” promującego wiedzę o odnawialnych i alternatywnych źródłach energii. W konkursie mogli wziąć udział wszyscy uczniowie kl. I – VI. Uczennice klasy VIa Julia i Zuzanna zdobyły pierwsze miejsce w kategorii grupowej – uczniowie klas 4 – 6 w konkursie realizowanym w ramach projektu „Budowa systemu energii odnawialnej – kolektory słoneczne w zakładach opieki zdrowotnej, dla których organem tworzącym jest Samorząd Województwa mazowieckiego”. Kontynuuj czytanie → W środę 30 listopada w klasie I odbyła się zabawa andrzejkowa. Dzieci przebrane za wróżki, czarodziei oraz różne postacie z bajek i filmów wzięły udział w licznych andrzejkowych wróżbach. W ich klimat doskonale wprowadziły uczennice klasy IVa – Daria Czubak, Marianna Nowak i Natalia Malaczewska, które wcieliły się w rolę wróżek i przepowiadały przyszłość uczestnikom zabawy. Podczas zabawy „z serduszkiem” można było dowiedzieć się, jak będzie miała na imię przyszła sympatia. Andrzejkowa wróżba z monetą decydowała, czy uczestnikom zabawy spełni się pomyślane życzenie. Wróżba z kubeczkami przepowiadała wspaniałą przyszłość, a połączone słomki wróżyły długą przyjaźń. Były też cudowne i magiczne kostki, a przyszłość wyczytywano z ilości umieszczonych na nich oczek. Wśród andrzejkowych wróżb nie mogło oczywiście zabraknąć wróżby z butami. Buty ustawiali wszyscy chętni, świetnie się przy tym bawiąc. To była udana andrzejkowa zabawa! Dorota Koselska Zapraszamy do galerii ZIMOWISKO...Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia życzę Wszystkim, by ten szczególnie piękny czas odrodzenia się dobra wprowadził do Waszych domów radość, spokój i jeszcze więcej rodzinnego ciepła, a Nowy Rok 2019 niechaj obfituje w zdrowie, szczęście i sukcesy. Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Janusza Kusocińskiego w Wyczółkach Alicja Gałaj Wigilia20 grudnia 2018 roku w naszej szkole świętowaliśmy Wigilię Bożego Narodzenia. Z tej wyjątkowej okazji w sali gimnastycznej zgromadziła się cała społeczność szkolna i lokalna oraz zaproszeni goście: p. Mirosław Orliński – wójt Gminy Sochaczew, p. Magdalena Krajewska i p. Wiesław Skóra – radni naszej Gminy, p. Krzysztof Szumski – dyrektor MODR w Bielicach, ks. Krzysztof Żochowski – proboszcz parafii Mikołajew, przedstawiciele OSP w Wyczółkach oraz sołtysi okolicznych wsi. Uroczystość zaczęliśmy od obejrzenia spektaklu wystawionego przez uczniów klasy piątej pt. ,,Jasełka współcześnie i nie tylko”. Głównymi bohaterami byli Maryja i Józef, którzy krążąc po współczesnym, nieczułym świecie, szukali miejsca na spoczynek. Zarówno dwaj młodzi sportowcy, tancerki jak i właściciele hotelu nie podali świętej rodzinie dłoni. Pomogli dopiero najubożsi – ci mający najmniej. Przedstawienie niosło za sobą istotną w okresie Adwentu treść – człowieka warto mierzyć przede wszystkim czynami, nie bogactwem, sławą, urodą czy wykonywanym zawodem oraz pokazało jak my, zabiegani, nowocześni ludzie przyjmujemy dzieciątko Jezus do naszych serc. Podczas jasełek usłyszeliśmy wykonane przez chór (prowadzony przez p. Beatę Kłosińską) kolędy - „Pójdźmy wszyscy do stajenki”, ,,Lulajże Jezuniu”, „Wśród nocnej ciszy”, ,,Bóg się rodzi” i wiele innych. Po przedstawieniu głos zabrali przybyli goście,składając życzenia świąteczne. Następnie ksiądz proboszcz odczytał fragment Pisma Świętego o Narodzeniu Jezusa, a potem poświęcił opłatek, którym wszyscy podzieli się jak jedna wielka rodzina. Na koniec wszyscy zgromadzili się w świetlicy, by skosztować tradycyjnych wigilijnych potraw. Można było też zakupić karty, stroiki i ozdoby świąteczne przygotowane przez uczniów i rodziców naszej szkoły. Marta Baczyńska kl. 8 uczniowie klas I-III oraz VII i VIII wyjechali na wycieczkę do Warszawy. Swój pobyt w stolicy rozpoczęli od obejrzenia filmów w kinie 6D. Klasy młodsze oglądały film „Przygody żółwia”, a starsze „Nawiedzony zamek”. Po ciekawych, pełnych atrakcji seansach w kinie udali się do Wilanowa, gdzie wzięli udział w lekcji muzealnej pt. „Z wizytą u króla”. I młodsi, i starsi podziwiali piękne wnętrza Pałacu w Wilanowie i zapoznali się z ciekawostkami z życia dawnego władcy. Z żalem opuszczali wilanowskie wnętrza, lecz jeszcze nie żegnali się z tym pięknym miejscem. Wreszcie przyszedł czas na realizację ostatniego punktu wycieczki – wizytę w Królewskich Ogrodach Światła. Cudowne świetlne dekoracje wywarły wielkie wrażenie na wszystkich. Wycieczka była bardzo udana. PRZEDSZKOLAKI NA OLIMPIADZIEŚroda, 12 grudnia upłynęła nam pod znakiem sportowych zmagań. Po raz kolejny wzięliśmy udział w Olimpiadzie Przedszkolaków o puchar Burmistrza Miasta Sochaczew. W tegorocznej zimowej edycji wzięło udział 11 przedszkoli z terenu miasta i gminy Sochaczew. Nasi mali sportowcy mogli sprawdzić swoje umiejętności i sprawności w sześciu konkurencjach. Dzieci wykazały prawdziwie sportową postawę i ducha walki, bardzo się starały, aby jak najlepiej wykonać każde sportowe podkreślić, że bardzo się wzajemnie wspierały i kibicowały sobie nawzajem. W konkurencji "Rzut śnieżkami" (rzut woreczkiem do obręczy) uzyskaliśmy najwyższą liczbę punktów, a w końcowej klasyfikacji zajęliśmy dobre V miejsce. Po ukończeniu wszystkich konkurencji chętne dzieci mogły zamienić się w różne postacie dzięki malowaniu twarzy, prowadzonemu przez wolontariuszki z Klubu Wolontariusza, działającego przy MOPS Sochaczew. Przedszkolaki za swoje sportowe zmagania otrzymały pamiątkowy puchar, który zdobi już naszą salę, oraz medale, upominki i słodkie niespodzianki. Do szkoły wróciliśmy uśmiechnięci i pełni pozytywnych emocji. Wycieczka do Warszawy12 grudnia klasy IV i V wraz ze swoimi wychowawczyniami wybrały się na wycieczkę do Warszawy. Pierwszym punktem programu była długo oczekiwana lekcja historii w Muzeum Wojska Polskiego „Drogi do niepodległości”. Pan przewodnik z ogromną pasją i zaangażowaniem przedstawił najważniejsze wydarzenia i osoby związane z tym tematem. Uczniowie mieli też okazję zabłysnąć posiadaną wiedzą. Kolejnym punktem programu była projekcja filmu „Dzika Afryka” w technologii 3D. Naszym „przewodnikiem” przez Afrykę była woda. To ona rzeźbi dziką Afrykę, dając życie, gdziekolwiek się pojawia. Podróżuje przez stepy wraz z sezonowymi wiatrami, spływa kaskadą wzburzonych rzek lub ochrania podwodne miasta raf koralowych. Podczas podróży dowiadujemy się, jak jeziora wulkaniczne wpływają na to, że tysiące flamingów zmienia swój kolor na czerwony, dlaczego upal lejący się na suche wydmy pustyni Namib zmusza jaszczurki do tańca i dlaczego na równiku pada śnieg. Najlepszą recenzją filmu były słowa po zakończonej projekcji:”ja chcę jeszcze...”. Mikołajki6 grudnia był dniem niewątpliwie magicznym. Chociaż śnieżnobiała zima nie zawitała jeszcze w nasze okolice, to w naszej szkole szybko dało się poczuć iście świąteczny klimat dzięki pięknym ozdobom na korytarzu, ale również dlatego, że cała społeczność szkolna ubrała się tego dnia w czerwone elementy oraz mikołajkowe czapki. W takich okolicznościach Mikołajowi po prostu nie wypadało naszej szkoły pominąć. Wszyscy uczniowie na spotkanie z wyczekiwanym gościem zgromadzili się w świetlicy. Zanim jednak to nastąpiło, uczennice Samorządu Szkolnego przeczytały prawdziwą historię o Świętym Mikołaju, wprowadzając każdego słuchacza w magiczny klimat. Następnie odbyła się najbardziej wyczekiwana część tego dnia – rozdanie prezentów. Jak co roku, Mikołaj nie zawiódł i wszyscy ogromnie cieszyli się z otrzymanych prezentów, pozostając w dobrym humorze przez resztę dnia. Ale…Mikołaj nie przybył sam! Towarzyszyły mu dwie Śnieżynki i Elf, który asystował nauczycielom na niektórych lekcjach :) Marta Baczyńska kl. 8 Integracyjny Turniej Tenisa StołowegoW dniu Szkole Podstawowej w Wyczółkach odbył się II Integracyjny Mikołajkowy Turniej Tenisa Stołowego. Turniej miał na celu popularyzację gry w tenisa stołowego, aktywne spędzanie czasu wolnego oraz integrację dzieci, nauczycieli oraz rodziców .Turniej rozgrywany był systemem każdy z każdym. Po zaciętej rywalizacji I miejsce zdobyła M. Charazińska- uczennica szkoły, II miejsce – p. I. Gasińska – nauczyciel, III miejsce –p. B. Charaziński - rodzic. Zawodnicy otrzymali pamiątkowe medale oraz dyplomy. Wszystkim uczestnikom gratulujemy i dziękujemy za udział w turnieju. Zapraszamy do brania udziału w kolejnych imprezach organizowanych przez nauczycieli i mamy nadzieję na jeszcze większe zainteresowanie tego rodzaju wydarzeniami Międzynarodowy Dzień Wolontariusza5 grudnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Wolontariusza. To niezwykle ważne dla wolontariuszy na całym świecie święto został ustanowione przez ONZ w 1985 roku. Z tej okazji nasz Szkolny Klub Wolontariatu postanowił razem z całą społecznością szkolną celebrować ten dzień. Członkowie Klubu Wolontariatu przygotowali prezentację o idei całej organizacji. Następnie wolontariusze z poszczególnych sekcji opowiedzieli o swoich zajęciach i akcjach, w które zaangażowany jest wolontariat w naszej szkole oraz zebranych kwotach np. na Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomoc. Pod koniec wszyscy obejrzeli krótki filmik o sile pomocy i dzieleniu się między sobą dobrem, które zawsze wraca i rozrasta się w nieskończony ciąg. Uroczystość uwieńczona została słodkim akcentem – wszyscy poczęstowali się tortem przygotowanym przez mamę jednej z wolontariuszek. Z tego miejsca należą się ogromne podziękowania dla nie tylko naszego Szkolnego Klubu Wolontariatu oraz ich opiekunów – p. Magdaleny Pietrzak oraz p. Iwony Gasińskiej – ale dla wszystkich wolontariuszy na świecie za to, że z pasją i szczerością czynią świat lepszym bezinteresownie. Za pomoc, inspirację i serce na dłoni – dziękujemy! Jednocześnie liczymy, że Wolontariat w Wyczółkach z roku na rok będzie rozrastał się coraz bardziej i działał równie prężnie jak dotychczas. Marta Baczyńska kl. 8 ...Informujemy, że 11 grudnia 2018r. o godz. w Szkole Podstawowej w Wyczółkach odbędzie się zebranie z rodzicami. Podczas zebrania będzie prowadzona sprzedaż kartek świątecznych. Zapraszamy! ANDRZEJKI30 listopada, jak co roku, zapanował w Szkole Podstawowej w Wyczółkach magiczny nastrój. W dniu Świętego Andrzeja odbyła się w naszej szkole zabawa przygotowana przez Samorząd Uczniowski. Tego dnia uczniowie mogli się przenieść do świata czarów i magii. Samorząd Uczniowski zamienił świetlicę w salę wróżb, gdzie każdy z uczestników mógł sprawdzić, jaka przyszłość jest mu pisana. Nie zabrakło tradycyjnych wróżb, takich jak wróżenie z ręki, z kubeczków czy andrzejkowego serca ze szpilkami. Wróżby przeplatane były tańcami, wesołymi zabawami animacyjnymi i konkursami prowadzonymi przez członków Samorządu Uczniowskiego. Wszystkie dzieci brały bardzo chętnie udział w zabawie. W międzyczasie uczestnicy mogli uzupełnić siły w świetlicy szkolnej poczęstunkiem przygotowanym przez Radę Rodziców. Andrzejkowy wieczór dostarczył dzieciom ogromu emocji. Wszyscy gorączkowo czekali na to, by dowiedzieć się, kto jako pierwszy z klasy zmieni stan cywilny, będzie bogaty i komu się powiedzie w życiu. Radości i uśmiechu było wiele – wszyscy wrócili do domu pełni wiary, że spełni się im to, co wywróżyli sobie tego magicznego wieczoru i z utęsknieniem czekają już na następny bal andrzejkowy. Opiekun SU Konkurs zbiórki makulatury i puszek aluminiowychTradycją naszej szkoły stał się udział w konkursie organizowanym przez Starostwo Powiatowe w Sochaczewie pod nazwą "Konkurs zbiórki makulatury i puszek aluminiowych". 29 listopada miał miejsce finał XVI edycji konkursu, która miała na celu uświadomienie dzieciom i młodzieży, że każdy człowiek swoim zachowaniem wpływa na środowisko. Najbardziej EKO-zakręcony w naszej szkole okazał się Bartek Orzechowski, uczeń klasy V, który wraz z opiekunem SU szkolnej zbiórki został zaproszony do Starostwa Powiatowego, gdzie zostały mu wręczone Wyróżnienie oraz upominki książkowe. Trudno jednak nie zauważyć zaangażowania pozostałych uczniów, tj. Leny Kwiatkowskiej – kl. II, Bartka Wróbla – kl. III i Bartka Figata – kl. VI, którzy również otrzymali upominki w postaci książek. Wszystkim uczestnikom konkursu, którzy zbierając makulaturę, dali przykład pozytywnych praktyk ekologicznych, bardzo dziękujemy i wierzymy, że kolejna edycja przyniesie następne sukcesy. Opiekun SU Podsumowanie konkursu "DROGI DO NIEPODLEGŁOŚCI"Konkurs Drogi do Niepodległości zakończył się wyłonieniem 5 laureatów. Są to: Kamil Wesołowski – Magdalena Radwańska – Wiktoria Baranowska – klVIII Karolina Baranowska – kl. VII Julia Przyłuska – kl. IIIg. GRATULUJEMY! STRONA GŁÓWNA SZKOŁA DZIENNIK ELEKTRONICZNY RADA PEDAGOGICZNA RADA RODZICÓW SAMORZĄD SZKOLNY NASI NAJLEPSI HYMN SZKOŁY BIBLIOTEKA DOBROGOST BAND ARCHIWUM DOKUMENTY Statut Szkoły Program Wychowawczo-Profilaktyczny Szkolny zestaw programów naucznia Podręczniki INFORMACJE Organizacja Roku Szkolnego Trudno wyobrazić sobie Boże Narodzenie bez związanych z nim tradycji. Należą do nich jasełka, pasterka, oczekiwanie na pierwszą gwiazdkę, śpiewanie kolęd i pozostawianie wolnego miejsca przy wigilijnym stole. Do ważnych elementów świąt w Polsce należą także tradycyjne wigilijne potrawy. W innych krajach nie istnieją jednak tak bogate zwyczaje wigilijne. Z pewnością warto poznać pochodzenie, znaczenie i symbolikę bożonarodzeniowych zwyczajów. Jasełka Niektóre tradycje bożonarodzeniowe na świecie pokrywają się z Polskimi. Jasełka pochodzą ze średniowiecznego dramatu, znanego w całej Europie. Średniowieczne przedstawienia teatralne odbywały się początkowo głównie w kościołach. Typowe dla ich treści było symboliczne przedstawienie ludzkich zalet i wad, a także podstawowych problemów życiowych, związanych z cyklem narodzin i śmierci. Jasełka znane są więc nie tylko w Polsce – w niektórych krajach są to jednak przedstawienia lalkowe. Współcześnie Jasełek przedstawia sceny związane z narodzinami Jezusa, w tym wizytę pasterzy, Trzech Króli i aniołów. Podobny charakter mają w łączone są kolędy polskie scenki dramatyczne odgrywane przez wędrownych kolędników, a także pełne symbolizmu i ludowego kolorytu tradycyjne szopki bożonarodzeniowe. Wigilia „Wigilia” to każdy dzień poprzedzający jakieś święto, właściwa nazwa dnia poprzedzającego Boże Narodzenie to „Wigilia Bożego Narodzenia”. Inną wigilią jest np. Sobótka poprzedzająca dzień świętego Jana. Skrótowe określenie jest jednak powszechnie przyjęte. Dawniej mówiono także „Wilia” lub „Wilija”. W tradycji polskiej zwyczaje wigilijne są bogatsze, niż zwyczaje związane z właściwym Bożym Narodzeniem. Obejmują wystawną (często złożoną z 12 dań), ale pozbawioną potraw mięsnych wieczerzę wigilijną, poprzedzoną oczekiwaniem na pierwszą gwiazdkę. W odróżnieniu od innych krajów, w Polsce to właśnie w Wigilię, nie w samo Boże Narodzenie rozdaje się prezenty. Pierwsza Gwiazdka Wyczekiwanie na pierwszą gwiazdkę w dzień Wigilii to zwyczaj wyłącznie polski. W chwili pojawienia się pierwszej gwiazdy na niebie rozpoczyna się wieczerza wigilijna. Jest to przy tym stary obyczaj, znany głównie na wsi polskiej już na początku XIX wieku. Geneza czekania na pierwszą gwiazdkę wiąże się oczywiście z biblijną Gwiazdą Betlejemską. W Ewangelii według św. Mateusza Gwiazda Betlejemska prowadziła magów, znanych popularnie jako „Trzej Królowie”, do Betlejem – miasta urodzenia Jezusa. Dawniej pierwszej gwiazdy wypatrywali zbiorowo wszyscy mieszkańcy wsi – dzisiaj czynią to przede wszystkim niecierpliwie czekające na prezenty dzieci. To samo pochodzenie ma dekoracyjna gwiazda wieńcząca czubek choinki. Łamanie się opłatkiem Nie wszyscy wiedzą, że zwyczaj łamania się opłatkiem znany jest wyłącznie w Polsce (zawędrował wprawdzie z Polski także na niektóre obszary Litwy, Słowacji i Białorusi). Opłatki wykonuje się z tych samych składników i w ten sam sposób, co komunikanty – nawiązują one właśnie do Hostii, która w czasie Mszy według wiary katolickiej przeistacza się w prawdziwe ciało Chrystusa. Łamanie się opłatkiem wiąże się jednak nie tylko z religią – to także obyczaj symbolizujący jedność rodziny. Dawniej kojarzono go także z bogactwem, dostatkiem i obfitością. Każdy gospodarz łamał się opłatkiem ze zwierzętami nie tylko dlatego, by wyrazić swoje przywiązanie do nich, ale też dlatego, by przynosiły mu one dochód w przyszłym roku. Niegdyś opłatki spożywano z miodem, a nawet z czosnkiem. Dziś obyczaj ten zanikł w Polsce, zachował się jednak w słowackich górach. Wolne miejsce przy stole Symbole Bożego Narodzenia i ich znaczenie często zmieniały się w czasie. Zwyczaj zostawiania wolnego miejsca przy stole kojarzymy dziś z wizytą nieoczekiwanego gościa. Jest to symbol konieczności niesienia pomocy osobom samotnym i ubogim, które mogłyby pojawić się przy naszych wigiyoulijnych stołach. Pochodzenie i pierwotne znaczenie tego zwyczaju jest jednak całkiem inne. Wiąże się on z pogańskimi obrzędami słowiańskimi na cześć zmarłych. Według wierzeń Słowian, dusze ich zmarłych przodków odwiedzały dom w przesilenie zimowe (a więc w dzień bliski czasowo Wigilii), zasiadając przy wspólnym stole i spożywając pozostawione im potrawy. Tradycyjne potrawy (12 potraw) Tradycje bożonarodzeniowe w Polsce wiążą się najczęściej z wieczerzą wigilijną, w tym z charakterystycznymi potrawami. Wszystkie potrawy wigilijne muszą być według tradycji postne – nie zawierają mięsa i tłuszczów zwierzęcych. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu w wielu regionach wiejskich w Wigilię jadano bardzo skromnie. Bogactwo tradycyjnych potraw wigilijnych wiąże się więc nie z kulturą ludową, ale z tradycjami szlachty polskiej. Dopiero w XIX wieku wystawne wieczerze wigilijne upowszechniły się wśród chłopów i mieszczan. Przykładem może być obyczaj podawania aż 12 potraw, co nawiązywać ma do 12 apostołów. Ciekawym faktem jest to, że w różnych regionach kraju podaje się różne zupy: są to barszcz czerwony z uszkami, zupa migdałowa, zupa rybna lub zupa grzybowa. Większość potraw wigilijnych we wszystkich regionach opiera się na maku (np. kluski z makiem, kutia, makiełki), grzybach, kiszonej kapuście, rybach, suszonych owocach oraz orzechach i migdałach. Niektóre potrawy, np. kulebiak, przywędrowały do Polski z Białorusi i Ukrainy. Wiele rodzajów słodyczy i ciasteczek pochodzi natomiast z Niemiec – pochodzące z Niemiec pierniki i marcepany wytwarza się w Polsce już od końca średniowiecza. Najsłynniejsza dawniej polska potrawa wigilijna, karp w szarym sosie polskim (z karmelem, migdałami i kruszonym piernikiem) jest dziś niemal zapomniana. Post ścisły Podobnie jak w innych krajach katolickich, w niektórych okresach kalendarza liturgicznego dorosłych, zdrowych wierzących katolików obowiązuje post. Może to być post ilościowy, czyli ograniczenie ilości spożywanych pokarmów, lub post jakościowy, czyli zakaz jedzenia mięsa. Oba te rodzaje postu stosowane jednocześnie określa się jako „post ścisły”. Dawniej obowiązywał on w Środę Popielcową, wszystkie piątki Wielkiego Postu (w pozostałe piątki obowiązkowy był tylko post jakościowy) oraz w Wigilię Bożego Narodzenia. Dziś post ścisły nie obowiązuje już w Wigilię, a kilka lat temu w prawie kościelnym zniesiono nawet obowiązek postu jakościowego w ten dzień. To, że w Wigilię nie jemy mięsa, nie jest więc już obowiązkiem religijnym, ale tylko podtrzymywanym dla zachowania tradycji zwyczajem. Choinka Zwyczaj dekorowania choinek pochodzi z Niemiec. W XIX wieku rozpowszechnił się na całym świecie – w Polsce znany był jednak początkowo wyłącznie w miastach. Na wsi bardziej popularne były przypominające choinki stroiki i podłaźniczki. Podłaźniczka to wieszana pod sufitem dekorowana gałąź z drzewa iglastego. Stosunkowo późny jest także obyczaj chowania prezentów pod choinką. Prezenty (św. Mikołaj) Jeszcze w XIX wieku rozdawano w Boże Narodzenie tylko skromne, wykonane ręcznie prezenty, np. drewniane zabawki i ubrania. Już wtedy z prezentami wiązały się głównie zwyczaje bożonarodzeniowe dla dzieci. Komercjalizacja Świąt Bożego Narodzenia wiąże się z rozwojem przemysłu i handlu w XIX wieku – szybko rozwijał się wtedy także przemysł zabawkarski. W Niemczech, Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii modne stały się kosztowne lalki, które dawano w prezencie dziewczynkom. W niektórych krajach, w tym w dawnej Polsce, prezenty bożonarodzeniowe były rzadkością: rozdawano je raczej w Mikołajki i w Nowy Rok. Identyfikacja świętego Mikołaja z Bożym Narodzeniem jest więc późnym zjawiskiem. Do dziś w wielu regionach Polski rozdający prezenty święty Mikołaj jest nieznany: zastępuje go aniołek lub gwiazdor. Pasterka Pasterka to uroczysta Msza Święta celebrowana o północy – z 24 na 25 grudnia. Odprawia się ją tak wcześnie (jako pierwszą mszę bożonarodzeniową), aby upamiętnić pasterzy, którzy jako pierwsi oddali pokłon Dzieciątku Jezus. Właśnie z pasterzami wiąże się nazwa pasterki. Pasterkę odprawia się we wszystkich kościołach katolickich. Zwyczaj ten pochodzi z Jerozolimy, dziś szczególnie uroczyste pasterki odprawia się w Jerozolimie i w Rzymie. Śpiewanie kolęd Bożonarodzeniowe, a także niektóre adwentowe pieśni określa się jako kolędy i pastorałki. Kolędy mają charakter uroczystych pieśni religijnych (np. „Bóg się rodzi”), pastorałki to swobodne, ale pełne emocji pieśni ludowe (np. „Lulajże, Jezuniu„). Najpiękniejsze polskie kolędy to często w rzeczywistości pastorałki – tradycja nie pozwala na wykonywanie ich w kościołach w czasie Mszy, jest to jednak możliwe w innych sytuacjach. Kolędy znane są także w innych krajach – tak np. najpiękniejsze kolędy po angielsku to podniosła pieśń „Coventry Carol” („Lullay, Thou Tiny Little Child”) i radosna kolęda „Joy To The World”. Na całym świecie kolędy stanowią zresztą najpopularniejsze piosenki religijne: szczególnie znaną jest pochodząca z Austrii „Cicha noc”. 11 zwyczajów bożonarodzeniowych i ich ( 6 vote[s] Ze świętami Bożego Narodzenia wiąże się wiele pięknych tradycji i zwyczajów. Jednym z nich jest odgrywanie inscenizacji o Bożym Narodzeniu zwanej jasełkami. W świąteczną atmosferę wprowadzili nas uczniowie klasy V b i III b oddziału gimnazjalnego, którzy przygotowali "Jasełka współcześnie i nie tylko..." Zaprezentowali je 21 grudnia, przypominając w ten sposób wydarzenia sprzed ponad dwóch tysięcy lat, kiedy to w Betlejem narodziło się Boże Dzieciątko. Akcja jasełek dzieje się współcześnie: w dyskotece, na boisku szkolnym, w hotelu i na dworcu. Zabiegani i myślący tylko o przyjemnościach i pieniądzach ludzie, nie zauważają Józefa i Maryi, którzy potrzebują schronienia dla mającego wkrótce się narodzić Jezusa. Kiedy zrozumieli swoje błędy, postanowili złożyć pokłon Jezusowi narodzonemu w ubogiej stajence. Uroku inscenizacji dodały pastorałki i kolędy, które napełniły wszystkich świąteczną radością i sprawiły, że poczuliśmy magię zbliżających się występie głos zabrała pani dyrektor, która złożyła wszystkim świąteczne życzenia. Edyta Marzoch – Gryczka Sławomira Janowiak Dawid Cerajewski Leszek Kusz

jasełka współcześnie i nie tylko